Skarby sztuki odrodzone w Rzeszowie. Obrazy odzyskały dawny blask

Po latach spędzonych w magazynach, dziewięć zabytkowych obrazów z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie przeszło kompleksową renowację.

Dzięki projektowi „Konserwacja obrazów o tematyce religijnej” udało się zabezpieczyć unikatowe dzieła, których powstanie datuje się od XVIII do XX wieku. Wśród odrestaurowanych płócien znalazła się m.in. „Madona z królikiem” – kopia dzieła renesansowego mistrza Antonia Allegri da Correggio – oraz nastrojowy obraz „W Zaduszki” autorstwa Wlastimila Hoffmana.

Prace konserwatorskie, które kosztowały łącznie ponad 134 tys. zł, sfinansowano dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz środków województwa podkarpackiego.

Jak podkreśla Ewelina Gruszczyńska z pracowni konserwatorskiej w Rzeszowie, obrazy wymagały nie tylko standardowych zabiegów technicznych, takich jak stabilizacja warstw malarskich czy impregnacja płócien, ale również zaawansowanego procesu oczyszczania z przemalowań i nawarstwień werniksów.

- Największym wyzwaniem okazała się renowacja obrazu na desce przedstawiającego Matkę Boską, Jana Chrzciciela i Jezusa. Ubytki stanowiły aż 20–30% warstwy malarskiej, co wymagało precyzyjnej rekonstrukcji - wyjaśnia Gruszczyńska. W takich przypadkach konserwatorzy korzystają z analogii – obrazów z tego samego okresu, które pozwalają odtworzyć brakujące elementy zgodnie z historycznymi technikami i estetyką.

Podczas renowacji konserwatorzy dokonali interesującego odkrycia na obrazie „Madona z królikiem”. Okazało się, że powierzchnię oryginału pokrywało precyzyjne przemalowanie wykonane przez uzdolnionego artystę w niedługim czasie po powstaniu dzieła. - Przemalowanie, choć zniszczone, przez lata chroniło oryginalną warstwę malarską, która zachowała się w doskonałym stanie - dodaje Gruszczyńska.

Jak zaznacza dr Michał Rut, kierownik Działu Sztuki Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, odrestaurowane dzieła to nie tylko wyjątkowe eksponaty, ale także ważne narzędzia edukacyjne. - Prace konserwatorskie pozwoliły na korektę dat powstania i dokładniejsze określenie warsztatowego pochodzenia obrazów. Teraz mogą one wzbogacać ekspozycje stałe, być wypożyczane na wystawy czasowe i służyć jako inspiracja do dalszych badań - podkreśla Rut.

Siedem z dziewięciu obrazów należy do Galerii Malarstwa Europejskiego, której trzon stanowi słynna kolekcja Dąmbskich, związana z Rzeszowem od ponad stu lat. Pozostałe dwa dzieła pochodzą z Galerii Malarstwa Polskiego, obejmującej prace z XVIII wieku i dwudziestolecia międzywojennego.

Efekty prac konserwatorskich można podziwiać na wystawie czasowej w refektarzu Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, dostępnej dla zwiedzających do 22 grudnia 2024 roku.

Przywrócone obrazy stanowią nie tylko artystyczną wartość, ale także cenny wkład w ochronę dziedzictwa kulturowego Podkarpacia, wzbogacając ofertę muzealną regionu i inspirując do dalszych odkryć w świecie sztuki.