Rękopiśmienny plan miasta z 1777 r. można po raz pierwszy zobaczyć w muzeum

2025-02-24 13:22:10(ost. akt: 2025-02-24 13:29:39)

Autor zdjęcia: Łukasz Śliwiński (Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich)

Rękopiśmienny plan Jarosławia z 1777 roku, jeden z najstarszych zachowanych planów miasta, można po raz pierwszy oglądać w Muzeum w Jarosławiu Kamienicy Orsettich. Placówka w tym roku świętuje 100-lecie.
Jak poinformowała dr Elżbieta Sieradzka-Burghardt z jarosławskiego muzeum, plan został wykonany przez Josepha von Pfanzellera (1756-1817), chorążego w trzecim regimencie piechoty Karola Lotaryńskiego.

Wcześniej powstały tylko dwa plany Jarosławia – jeden w 1704 roku, tzw. plan szwedzki, i drugi około połowy XVIII wieku tzw. Planum geometricum situationis Jaroslavia urbis ducalis.

Jak zaznaczyła muzealniczka, rysunek Pfanzellera jest znacznie dokładniejszy od obu starszych rycin.

— Po raz pierwszy tak szczegółowo zaznaczone są bloki zabudowy starego miasta oraz przedmieść. We wschodniej części jarosławskiego rynku znajduje się nieistniejąca już gotycka kolegiata Wszystkich Świętych wraz z przylegającym do niej cmentarzem. Bardzo starannie wyrysowano także jarosławskie kościoły i klasztory — wymieniła Sieradzka-Burghardt.

Dodała, że plan von Pfanzellera jest nieocenionym źródłem badań nad rozplanowaniem przestrzennym Jarosławia w XVIII wieku.

— Rycina pozostawała nieznana aż do 2022 roku. W tym samym roku plan został zakupiony do zbiorów muzeum — dodała.

W tym roku jarosławskie muzeum obchodzi jubileusz 100-lecia. Znajduje się ono w Kamienicy Orsettich, uważanej za jeden z najcenniejszych zabytkowych budynków przy jarosławskim rynku. Obiekt został wzniesiony w drugiej połowie XVI w. jako siedziba bogatego kupca jarosławskiego Jana Raczkowskiego.

Przez ponad 450 lat kamienica miała wielu właścicieli, z których najsłynniejszym był bogaty kupiec i bankier Wilhelm Orsetti. To za jego czasów, w latach 40. XVII wieku, powstała charakterystyczna bogato zdobiona fasada zwieńczona attyką – dekoracyjną osłoną dachu.

Nowy etap w dziejach kamienicy Orsettich rozpoczął się w 1945 roku, kiedy stała się ona nową siedzibą jarosławskiego muzeum.

(PAP)