Podmieniona tablica na pomniku UPA w Monasterzu

2025-04-23 13:43:21(ost. akt: 2025-04-23 13:56:52)
Zdjęcie jest ilustracją do tekstu

Zdjęcie jest ilustracją do tekstu

Autor zdjęcia: KPP

W Monasterzu koło wsi Werchrata nieznany sprawca podmienił tablicę na pomniku i mogile poświęconej żołnierzom UPA. Policjanci szukają sprawcy, sprawę nadzoruje prokuratura.
Zmiany na pomniku i zbiorowej mogile żołnierzy UPA zauważyli funkcjonariusze straży granicznej. Powiadomili policję.

— Informację otrzymaliśmy w poniedziałek przed godz. 10, że w miejscu pamięci umieszczono nową tablicę i krzyż. Wysłani na miejsce policjanci wykonali wszystkie czynności procesowe, m.in. zrobili oględziny i sporządzili dokumentacje fotograficzną — przekazała oficer prasowy komendy powiatowej w Lubaczowie mł. asp. Marzena Mroczkowska.

Dochodzenie prowadzone jest pod nadzorem prokuratury rejonowej w Lubaczowie. Ma ustalić kto podmienił tablice, a w miejscu tryzuba umieścił krzyż.

Na nowej tablicy widnieje napis: "Zbiorowa mogiła Ukraińców, członków UPA odpowiedzialnych za terror i ludobójstwo na bezbronnej ludności polskiej, ukraińskiej i żydowskiej. Panie Boże, miej miłosierdzie dla nich i nie poczytaj im ich strasznych czynów jakich się dopuścili na swoich braciach. ".

Na poprzedniej dwujęzycznej tablicy, po polsku i ukraińsku napisano: "Zbiorowa mogiła Ukraińców, którzy zginęli w walce z sowieckim KWD w lasach monasterskich w nocy z 2 na 3 marca 1945 roku.”

Pomnik, który w Monasterzu został postawiony w latach 90. ub.w., był już kilkukrotnie niszczony.

Monasterz to osada na pograniczu województw podkarpackiego i lubelskiego. Pochowane zostały tam ciała partyzantów UPA, którzy zginęli 2 marca 1945 w bitwie pod Mrzygłodami – wiosce odległej o kilka kilometrów (w pobliżu Tomaszowa Lubelskiego).

Na tym terenie, choć formalnie należącym do Polski, operowały wojska graniczne NKWD. W walce z UPA posiłkowały się jednak oddziałami Wojska Polskiego i uzbrojonymi jednostkami Milicji Obywatelskiej.

2 marca 1945 r. w wioskach Mrzygłody i Gruszka sowiecko-polskie oddziały rozbiły kureń (formacja była odpowiednikiem polskiego batalionu) UPA "Mesnyky-2"

W walce zginęło 23 partyzantów UPA, a ci, którzy próbowali wyrwać się z okrążenia wpadli w zastawioną przez NKWD na obrzeżu miejscowości zasadzkę i zabici strzałem w tył głowy.Ogółem w bitwie zginęło 62 upowców z oddziału "Mesnyky II": w tym 37 pod wsią Mrzygłód i 24 pod wsią Gruszka. Już po odejściu sił NKWD i polskiej milicji ciała zostały zabrane przez osoby związane z ukraińskim podziemiem i przewiezione na uroczysko Monasterz, na terenie dawnego klasztoru bazylianów.

Tego samego dnia spacyfikowane zostały też sąsiednie, zamieszkałe wyłącznie lub głównie przez ludność ukraińską wioski. W Starej Hucie zginęło 11 partyzantów UPA (spalono też kilka domów), w wiosce Dagany spalono 21 domów i zabito 5 osób, zaś w wiosce Wierchrata spalono 40 domów i zabito 8 osób. W samej osadzie Monasterz z rąk polskich milicjantów miało zginąć 51 partyzantów UPA.

Źródło: PAP/sj